Bố mẹ Allan ở thành phố J chưa đầy hai tuần đã bị Allan “đuổi khéo” về Canada. Anh nói bố mẹ anh rất bận, anh cũng không còn là đứa trẻ mới lên hai, lên ba nữa, không cần họ phải theo sát ngày ngày.
Mẹ anh đùa rằng: “Đây là hậu sinh khả úy, con cái sinh sau đẻ muộn nhưng bố mẹ vẫn sợ, nhà tôi con trai nói gì, bố mẹ đều phải nghe. Chỉ cần nó vui thì bọn tôi thế nào cũng được.”
Bố mẹ Allan về Canada rồi, anh bắt đầu bàn với Ngải Mễ xem có nên xin việc ở thành phố J hay không.
Ngải Mễ hỏi: “Anh không về miền Nam nữa à? Sếp Trương vẫn giữ vị trí đó cho anh đấy.”
“Anh biết, sau này có thể rất khó gặp được ông sếp nào tốt như thế, không những anh ấy ra làm chứng cho việc anh không có mặt tại hiện trường, mà còn nghĩ rất nhiều cách để giúp anh. Nhưng… anh ở lại thành phố J, vừa được ở gần em vừa có thể chăm sóc cô chú Giản, như thế chẳng không đẹp cả đôi đường à?”
Cô không vui lắm. “Nếu vì em mà anh ở lại thành phố J thì hồi đầu anh đã ở lại rồi.”
Allan liền thanh minh: “Hồi đầu là nghĩ sau khi tốt nghiệp, em có thể về Thâm Quyến, em thích khí hậu ở đó, bốn mùa được diện váy, hơn nữa lương bổng ở đó cũng khá cao…”
“Chẳng lẽ hiện tại những cái đó thay đổi rồi ư?” Cô nói với giọng kèm chút mỉa mai: “Một người thông minh như anh mà không biết nói dối thế nào cho ra hồn? Ví dụ nói: “Vì anh yêu em, không muốn xa em”, hay đại loại như thế.”
Anh liền tự giễu: “Vốn là ý như thế nhưng không dám nói, nói rồi lại sợ em bảo: “Thế chứng tỏ hồi đầu anh không yêu em”.”
Cô liền cướp lời: “Anh đừng nói dối em nữa, vì Jane nên anh mới ở lại thành phố J đúng không, anh tưởng em không biết à?” Rồi cô gợi ý với vẻ rất nghiêm túc: “Em nghe nói có một phong tục là có thể tổ chức hôn lễ với người đã khuất, anh có muốn làm đám cưới như thế với Jane không? Như thế anh sẽ trở thành “chàng rể trẻ” nhà họ, anh có thể chăm sóc nhạc phụ, nhạc mẫu một cách danh chính ngôn thuận?”
Allan đáp: “Chuyện này thì… có liên quan gì đến con rể hay không con rể…, chỉ vì thấy… họ… lẻ loi quá…”
“Thế gian này thiếu gì các cụ già cô đơn không nơi nương tựa, sao anh không đi chăm sóc, mà lại cứ đòi chăm sóc bố mẹ Jane? Anh đối xử với bố mẹ anh còn chẳng tốt bằng bố mẹ Jane ấy chứ.”
Allan liền cười. “Tại sao em lại nói như vậy? Vì anh bắt bố mẹ anh về Canada ư? Bố mẹ anh rất bận, phải xin nghỉ làm để sang đây…”
“Anh đối xử với bố mẹ em cũng chẳng tốt như với bố mẹ Jane.”
Allan có vẻ rất sửng sốt. “Anh đối xử với bố mẹ em không tốt hả?”
“Đến giờ anh vẫn gọi họ là thầy Ngải, cô Tần còn gì.”
Mặt Allan đỏ bừng. “Gọi quen rồi, kiểu như… không sửa ngay được…”
“Nhưng anh gọi cô Giản, chú Giản thì ngọt như mía lùi.”
“Em lại bắt đầu so sánh linh tinh rồi đấy…, hơn nữa toàn nghĩ theo chiều hướng xấu. Sao em không nghĩ vì không có mối quan hệ đặc biệt với họ nên anh mới gọi… thoải mái như vậy?” Dương như Allan đã hạ quyết tâm, nói: “Thôi, nếu em không thích thì anh về Thâm Quyến vậy.”
Điều khiến cô hận nhất là thái độ này của anh, làm gì anh đều nói “nếu em thích” hoặc “nếu em không thích”, khiến cô không thể biết trong lòng anh muốn làm gì. Cái kiểu chiều theo ý cô như thế này, ngay từ đầu đã thể hiện rất rõ. Anh đến với cô không phải vì không sống được nếu thiếu cô, mà vì sợ cô khóc, sợ cô không vui. Lần đầu tiên make love với cô, không phải vì bản thân anh ham muốn tới mức không làm chủ được mình, mà là sợ cô hiểu lầm rằng anh đang để lại đường lùi cho mình.
Mỗi lần nói chuyện, về cơ bản đều là theo giọng điệu này: “Em nghĩ như vậy à? Nếu như thế sẽ khiến em không vui đúng không?” Thế nên tạo cho cô cảm giác bất luận cô nghĩ thế nào, đều chỉ là vấn đề cô vui hay không vui, còn anh thì không quan trọng.
Cô không thể không nói anh là người rất biết nghĩ cho người khác, nếu cô là người bạn bình thường của anh thì cô sẽ như Tiểu Côn, coi anh là người bạn chung hoạn nạn, nhưng với tư cách là người yêu anh, cô cảm thấy như thế chưa thể đủ, hoàn toàn không thể khiến cô cảm nhận được rằng anh đang yêu, mà chỉ là anh đang hoàn thành trách nhiệm và nghĩa vụ của mình.
Suy nghĩ này ám ảnh cô rất lâu rồi, hôm nay không kìm được, cô hỏi: “Trong cuộc đời anh, rốt cuộc anh đã yêu người nào thật lòng hay chưa?”
Allan sửng sốt nhìn cô, dường như không biết phải trả lời thế nào, hồi lâu mới nói: “Em nghĩ… anh chưa yêu em thật lòng ư? Nếu em nghĩ như vậy…”
“Nếu như thế thì khiến em rất không vui đúng không?” Cô cướp lời anh. “Giờ mình chưa nói đến em vội mà nói về anh đã. Nếu em nghĩ như thế thì anh có vui không?”
“Em không vui thì làm sao anh vui được?”
“Việc anh vui hay không luôn phụ thuộc vào em ư? Anh không có… chính kiến của anh à?”
Allan liền cười. “Cái này thì có liên quan gì đến chính kiến? Em vui thì anh sẽ vui, em không vui thì anh không vui, chẳng lẽ cái này có gì… không ổn ư?”
Cô thở dài, nói: “Chẳng có gì là không ổn cả, chỉ là khiến người ta không cảm nhận được rằng anh đang yêu, anh muốn em vui chỉ là vì lòng tự trọng của anh, vì anh không muốn đem lại sự buồn khổ và rắc rối cho người khác. Anh coi mình là một liều thuốc, mang đi để cứu người, xem ai cần thì cho người đó…”
“Anh đâu có như thế?”
“Ý em là có thể anh chưa bao giờ yêu ai một cách tự phát cả, anh chưa bao giờ phải ngày đêm thương nhớ, ăn không ngon ngủ không yên để có được một người. Đều là người khác theo đuổi anh, còn anh chỉ xem ai tội nghiệp xem ai cần anh thì anh trao cho người đó. Hai cô bạn gái trước của anh, em dám khẳng định là vì bọn họ chủ động sà vào lòng anh, khóc lóc ỉ ôi, anh đã rủ lòng thương và trao mình cho họ. Cô bạn Đồng Hân kia lại càng như thế, người ta vừa nói bị ung thư não là anh đã hiến thân rồi, chỉ cần làm tình vài lần là chữa khỏi ung thư não ư?
Sau đó là em, em… khóc với anh, cho anh xem thuốc ngủ, anh liền thương hại em, trao anh cho em. Anh làm như thế rất vô tư, khiến người ta cảm động, nhưng cũng rất nguy hiểm, vì chẳng ai dám đảm bảo sau này không có người đáng để anh phải thương hại, cứu vớt nữa? Hiện tại… đã có người tội nghiệp hơn, một người… đến tính mạng cũng chẳng cần, thế nên anh… hối hận, hối hận tại sao ngày ấy không phát hiện ra chị ấy cần anh như thế, hối hận vì không trao anh cho người… cần anh hơn. Nếu trao sớm đã cứu được một mạng người. Hiện tại vì không cứu nổi nên đành phải hiếu thảo với bố mẹ chị ấy thôi.
Thế anh đã từng yêu ai? Yêu một cách thật sự, bất chấp và ngông cuồng, thậm chí là mất hết lý trí, không gặp cô ấy sẽ không sống nổi, không có được cô ấy thì chỉ muốn giết người. Anh đã bao giờ yêu như thế chưa?”
“Tình yêu không nhất thiết phải mất đi lý trí.”
“Không mất lý trí có còn gọi là tình yêu nữa không?”
“Đây lại là vấn đề định nghĩa rồi còn gì?” Allan nghĩ một lúc lâu rồi nói: “Em hoàn toàn không phải buồn vì anh không mất đi lý trí, anh là người như thế, từ nhỏ đã như vậy, không bao giờ có chuyện vì không có được cái gì đó mà mất đi lý trí, không có được thì anh không đòi hỏi nữa. Không tin em có thể hỏi bố mẹ anh, họ sẽ nói với em rằng từ nhỏ anh đã như vậy.”
“Tại sao anh lại như vậy?”
“Các nhà tâm lý học sẽ phân tích rằng, đó là do bố mẹ anh kiểm soát anh quá chặt, nhưng thực tế hoàn toàn ngược lại, họ rất yêu và dân chủ với anh, không phong kiến như những phụ huynh khác. Nhưng dường như… bản tính anh là thế, chẳng bao giờ như những đứa trẻ khác, vì một món đồ chơi mình thích mà ăn vạ ở cửa hàng không chịu về hoặc lăn lộn dưới đất đòi bố mẹ mua, hoặc như em là hát cho người ta nghe. Thích cái gì anh sẽ nói với bố mẹ, họ đồng ý mua cho anh thì mua, còn nếu họ không mua thì anh cũng thôi.
Đối với cái gì anh cũng như thế, có được thì tốt, không có được thì thôi vậy. Có thể nhiều người sẽ nói vì nhóm máu của anh là nhóm AB, cũng có thể có người bảo đây là do tổ tiên của anh là dân tộc du mục. Các nhà xã hội học phân tích rằng, du mục là dân tộc du canh du cư, cuộc sống nay đây mai đó nên họ dễ thích nghi với hoàn cảnh. Dân tộc định canh định cư phải đấu tranh với thiên nhiên, đất đai, phải trồng cấy trên mảnh đất chưa có hoa màu gì. Nhưng dân tộc du mục lại khác, họ tận hưởng những gì thiên nhiên ban tặng cho họ, ở đâu có cỏ, họ sẽ lùa gia súc đến đó, cỏ ở đó hết rồi, họ lại chuyển đi nơi khác.
Anh không biết tại sao tính cách của anh lại như vậy, cũng không muốn phân tích nguyên nhân hình thành nên tính cách ấy, vì mục đích của việc phân tích nguyên nhân hình thành nên tính cách là muốn thay đổi tính cách của mình, hoặc để người khác rút kinh nghiệm, tuy nhiên anh tin rất nhiều chuyện trên thế gian này, tốt nhất là “cứ để cho tự nhiên”, đặc biệt là vấn đề tính cách, rất khó thay đổi.
Thế nên anh nói, anh là một kẻ thất bại, không phải muốn nói anh đã thất bại bao nhiêu lần, mà là một người như anh, khi sống trong nghịch cảnh sẽ ít đau khổ hơn người khác, thích hợp để làm một kẻ thất bại. Hơn nữa người ít theo đuổi thì sẽ ít gặp trắc trở. Cô giáo dạy Ngữ văn hồi cấp hai và tiểu học của anh đều nói anh là một người không có chí lớn, vì khi làm văn, chỉ cần là câu hỏi lớn lên muốn làm gì, anh đều viết: “Sau này khi đã trưởng thành, em chỉ muốn không làm gì cả, muốn được đọc những cuốn sách mà mình thích đọc, làm những việc mà mình thích làm, đi những nơi mà mình thích đi là đủ.”
Lần nào cô giáo cũng mách tội với bố mẹ anh, nói rằng anh chị nên nói chuyện với con trai, nếu cứ thế, sau này cháu sẽ không thành công trong việc gì cả.”
Cô cảm thấy Allan nói những điều này là để an ủi cô, chắc chắn anh không phải là người như thế, cô liền phản bác: “Nhưng anh… cũng rất thành công mà, anh học thạc sĩ, anh… hát hay, nhảy giỏi, gần như cái gì cũng biết, anh không cố gắng thì làm sao…”
“Có lẽ là vì những việc đó đều nằm trong khả năng của anh, những cái đòi hỏi anh thật sự phải nỗ lực thì có thể anh đã bỏ cuộc rồi. Thế nên khi thi đại học anh không ép mình phải thi trường Đại học Bắc Kinh, Đại học Thanh Hoa cho bằng được; chơi guitar chỉ cần đạt ở trình độ trung bình là ok… Anh học rất nhiều thứ nhưng anh chưa bao giờ nghĩ đến việc phải học cái gì đó thật sâu, anh cảm thấy những cái đó làm cho đời sống trở nên phong phú hơn, học ở trình độ vừa vừa là đủ rồi. Nếu muốn học đến trình độ chuyên gia thì sẽ không còn hứng thú để học cái đó nữa.
Bà nội anh cười, bảo anh chỉ giỏi “gỡ len vụn ở tất”, ý muốn nói tài năng của anh chẳng khác gì những mẩu len vụn ở đôi tất rách, mẩu nào cũng ngắn cũn, chẳng được tích sự gì. Bố mẹ anh cũng không can thiệp, họ không đặt ra mục tiêu lớn nào cho anh mà chỉ mong anh được bình an suốt cuộc đời.
Nghe nói dựa trên thái độ của mỗi người về cuộc sống, có thể chia thành hai nhóm là “nhóm làm chủ” và “nhóm trải nghiệm”, một số người muốn làm chủ cuộc sống, một số lại chỉ muốn trải nghiệm cuộc sống, có lẽ là hơi giống dân tộc du canh và du mục. Có thể anh được liệt vào “nhóm trải nghiệm”.Anh còn nhớ có một bộ phim, hình như là Limelight của vua hề Charlie Chaplin, trong bộ phim có đoạn đối thoại như sau:
“Tại sao con người phải sống?”
“Chẳng tại sao cả, sinh ra rồi thì phải sống thôi.”
Câu này để lại ấn tượng sâu sắc trong anh, có thể rất nhiều người sẽ nói suy nghĩ này rất tiêu cực, nhưng đối với anh, dường như cuộc sống là như vậy, anh chưa bao giờ nghĩ cuộc sống phải có mục đích lớn lao gì đó để suốt đời theo đuổi. Sinh mệnh là một sự trải nghiệm, ngọt ngào đắng cay đều là trải nghiệm…”
“Thế có nghĩa là anh muốn trải nghiệm các loại con gái hả?”
Allan bất lực lắc đầu. “Em lúc nào cũng kéo mọi chuyện vào vấn đề này… Em cứ kết luận linh tinh như thế thì anh chẳng dám nói gì nữa.”
“Anh nói đi, em sẽ không kết luận gì nữa.”
“Vừa nãy anh đang nói gì nhỉ? Em làm anh lú lẫn hết cả rồi. À, nếu em muốn anh thay đổi tính cách của mình thì anh cũng đồng ý thay đổi, anh cũng có thể có những hành động ngông cuồng, nhưng đó là nhờ sự “thay đổi” mới có, em vẫn sẽ cho rằng không phải tự phát. Thế nên thà là em thay đổi định nghĩa về tình yêu, như thế sẽ không buồn vì vấn đề đó nữa.”
Cô liền lắc đầu. “Anh không mất đi lý trí là do anh chưa gặp được cô gái nào khiến anh mất đi lý trí, đến khi gặp được rồi, chắc chắn anh sẽ yêu một cách mất lý trí.” Cô buồn rầu nói: “Em không trách anh, chỉ trách em không phải là cô gái khiến anh có thể hồn siêu phách lạc, mất lý trí đó.”
Anh ôm chặt cô và lắc nhẹ như ôm một đứa trẻ, nửa đùa nửa thật: “Có lẽ lại phải đưa ra định nghĩa về mất lý trí. Thế nào mới được gọi là mất lý trí? Nhất thiết phải giết người mới được coi là mất lý trí ư? Xem ra anh phải đi giết vài người mới được. Em nói đi, em muốn giết ai thì anh sẽ đi ngay.”
Không kìm được cô đành bật cười. “Anh chẳng có chút thành ý giết người nào cả.”
“Anh cảm thấy mình đang bị mất hết lý trí đây, bị một cô nàng xỏ dây vào mũi và dắt đi lung tung, chuyện em không thích, bất luận anh cảm thấy đúng hay sai, anh đều không làm, thế còn chưa được coi là mất lý trí à?”
Cô nghĩ chắc là anh đang nói đến chuyện đi Thâm Quyến, bèn nói với vẻ bất an: “Hiện tại nếu đi Thâm Quyến, chắc chắn anh sẽ không yên tâm về cô chú Giản, chắc chắn sẽ trách em không phải là người thấu tình đạt lý…”
“Anh không trách em, anh biết em không phải là người như thế, chỉ có điều… em yêu quá say đắm nên đôi lúc lẩn thẩn, quên mất cuộc sống còn có những cái khác.” Rồi anh xoa đầu cô, nói: “Cô bé ạ, anh hiểu hết những suy nghĩ của em, không phải em không quan tâm đến cô chú Giản, mà là em không muốn anh quan tâm, để anh không cướp công đầu. Anh đi Thâm Quyến rồi thì em sẽ chăm sóc bố mẹ cô ấy. Anh sẽ không để tâm nữa, giao hết mọi việc cho em.”