" Việc tổ chức này đi khảo sát ngoài tỉnh, vẫn là cha đi."
Nghiêm Ngọc Thành nghe cha truyền đạt chỉ thị của Long Thiết Quân, liền trầm lại.
Cha gật đầu.
Vấn đề Long Thiết Quân quan tâm nhất, lãnh đạo bí thư quận, huyện trực tiếp dẫn đội đi khảo sát thực tế là phù hợp nhất. Sau khi khảo sát thực tế về, tiến hành báo cáo khu vực, phân tổ là Nghiêm Ngọc Thành.
" Ở đây tôi có một bài báo cáo, ngài xem xem."
Nghiêm Ngọc Thành nói, rồi đưa cho cha bản báo cáo.
Cha cầm bản báo cáo xem, là Trương Lực yêu cầu kiểm tra "nhà máy gạch" , báo cáo giữ lại thân phận nhân viên quốc gia, lập tức nhăn trán lại.
Nghiêm Ngọc Thành cười : " Tiểu tử thối nhà ngài, có thể không lo lắng, cách ba phân năm tìm chút việc cho chúng ta làm, a , a."
Cha có phần hơi ngại. Thực sự mà nói con trai nhà tôi cũng biết giày vò, không cẩn thận , trong nhà có 10 vạn phú ông. Việc này, tạm thời không nói cho Nghiêm Ngọc Thành . Là người lãnh đạo, nhiều khi biết chuyện cũng giả vờ như không biết.
" Bí thư, việc này, anh có suy nghĩ gì?"
Cha đọc xong bài báo cáo rồi đưa lại cho Nghiêm Ngọc Thành.
" Sao rồi, ngài bị ảnh hưởng của con trai rồi à, định đùa tôi hả?
Cha cười, " Không phải là đùa ngài, đây gọi là "ruộng dưa gốc mận", tự mình có thể tránh được nghi ngờ. Tránh có người nắm được chuôi, cho tổ điều tra gì đó đến."
" Ah, chẳng trách anh xuất thân từ Liễu Gia Sơn, công việc trong Liễu Gia Sơn không thể không quan tâm? Còn tôi đây, không có cả bến để quay về? " Nghiêm Ngọc Thành cáu kỉnh nói. Đương nhiên không phải " cáu kỉnh " với cha.
Cha nhăn mặt cười.
" Uh, việc này tôi thấy có thể thử xem sao. Cơ cấu nông nghiệp huyện chúng ta cũng không có việc gì làm, Trương Lực cũng nhàn, vì sao không để cho cậu ta đi phát huy năng lực bản thân?"
Nghiêm Ngọc Thành nói, ghi lại lời đề nghị đó, bất ngờ dừng lại, khuôn mặt lộ nụ cười ranh mãnh.
Tròng lòng cha cũng " phân vân" một lúc, sao lại lộ nụ cười như vậy, Nghiêm Ngọc Thành nhất định nghĩ ra phương pháp gì đó, theo tình hình mà suy nghĩ, chuyện này đều là do con trai tôi gây ra.
" Tiểu Tiêu, đi tìm Tiểu Tuấn."
Quả nhiên là con trai mình, cha có chút thấp thỏm không yên, không biết Nghiêm Ngọc Thành lại nghĩ ra trò gì.
Lúc này là 9 giờ , Tiêu Chí Hùng cũng đã quen với hành tung của tôi, tìm một lúc là thấy. Nhưng khi Tiêu Chí Hùng tìm thấy tôi, tôi không xem sách, mà đang kết tóc đuôi sam cho Nghiêm Phi. Tôi dịu dàng tỉ mỉ, Nghiêm Phi ngây thơ đáng yêu, hai người chơi với nhau, ân ái như vợ chồng.
Tiêu Chí Hùng và tôi thường nói đùa với nhau, gọi : " Đại thiếu gia, nhạc phụ cháu và bố cháu gọi cháu đến..."
Cùng là thư kí lãnh đạo, nhưng tư cách vào huyện Cách Tú của Tiêu Chí Hùng đứng đắn hơn Giang Hữu Tín, tính cách tương đối hòa đồng, không giống một người thư kí bình thường, tính cách đều trầm lặng. Tôi luôn cảm thấy, chú ấy thích hợp đi đảm nhiệm làm nhiệm vụ thực tế.
" Bảo chú ấy đợi, chờ tôi kết tóc xong cho Phi Phi...."
Tôi đĩnh đạc nói.
Tiêu Chí Hùng cười bối rối. Để cái phả này ở đây hơi to. Trong huyện không ai là không sợ Nghiêm Ngọc Thành, hơn nữa cả nhà chỉ có một " tiểu bảo bối".
Tiêu Chí Hùng biết Nghiêm Ngọc Thành rất quý tôi, không quan tâm Liễu Tấn Tài là cha ruột của tôi. Cũng không thúc giục nữa, quay người về báo cáo " tình hình".
" Bí thư, tiểu Quân nói, đợi một chút mới đến được."
Tiêu Chí Dũng cố gắng nhịn, không cười.
Nghiêm Ngọc Thành hỏi : " Tiểu tử thối này lại muốn bày trò gì vậy. đang làm cái gì?"
Tiêu Chí Hùng cười, nói: " Vậy tôi sẽ báo cáo nguyên văn lời truyền đạt ."
"Nguyên văn, đương nhiên là truyền đạt nguyên văn rôi, em nói đi."
Nghiêm Ngọc Thành và cha có chút kì lạ, không biết tôi lại nói xấu sau lưng chuyện gì?
"Tiểu Tuấn nói, kết tóc đuôi sam cho Phi Phi xong mới đến được...."
Nghiêm Ngọc Thành tặc lưỡi, cha và Tiêu Chí Hùng đề cười.
" Tiểu tử giỏi lắm, vì bạn gái, dám để cha sang một bên.... hì hì, nhất định có một ngày phải để cho ngươi biết, muốn lấy vợ, phải được sự đồng ý của bác."
" Bí thư Nghiêm, bạn gái cũng dắt đến rồi, báo cáo bây giờ viết, anh xem khi nào thì phê duyệt?"
Người dám đứng trước mặt Nghiêm Ngọc Thành " kiêu ngạo " như vậy, đương nhiên chỉ có nha nội tôi. Nhưng kiêu ngạo cũng chỉ là một việc nhỏ, trái tim Nghiêm Phi đang nằm trong tay tôi.
" Thường dân to gan, dám coi thường thượng quan, đên, mang đến đây, phạt 40 gậy."
Trong phong làm việc mọi người đều cười.
Cười một trận, Tiêu Chí Hùng biết Nghiêm Ngọc Thành đang có chuyện muốn nói với tôi, đến nịnh Nghiêm Phi :" Phi Phi, đi, chú đưa cháu đi chơi."
Ai ngờ Nghiêm Phi lại không đi : " Không, cháu muốn ở đây chơi."
Tiểu nha đầu muốn ở đây cùng tôi rồi.
Tiêu Chí Hùng không biết làm thế nào, nhìn Nghiêm Ngọc Thành.
Nghiêm Ngọc Thành vẫy tay, Tiêu Chí Dũng đi ra ngoài, mở của.
Nghiêm Ngọc Thành rất cưng chiều cô con gái xinh đẹp này, hơn nữa biết rất rõ tính ngây thơ của Phi Phi, không thích ồn ào, dù sao Phi Phi nghe cũng không hiểu chúng tôi đang nói gì, Phi Phi ở trong phòng, cũng không có vấn đề gì lớn.
" Tiểu tử, từ đầu đến cuối đều do cháu đấy?"
Nghiêm Ngọc Thành lắc đầu, trong tay cầm bản báo cáo.
" Bác Nghiêm, đây là cái gì?"
Trong đầu tôi toàn là nước.
"Thôi, không phải làm trò với bác nữa! Động viên Trương Lực đi quảng cáo nhà máy gạch, có phải là cháu đứng phía sau không?"
Là Giang Hữu Tín!
Tôi thiếu chút nữa là nói hết ra, bạn cháu bán rồi. Cũng được, "kìm ngựa trước vực thẳm ".
" Thì ra là chuyện này, máy móc nông nghiệp không có việc làm, phó công trường này không có việc gì làm, muốn tìm việc làm, phát huy chuyên môn kỹ thuật của mình, cũng là chuyện rất bình thường. Nếu nhất định phải tìm một nguyên do, trách nhiệm đổ lên đầu cha mẹ."
Ở trước mặt Nghiêm Ngọc Thành, tôi luôn luôn là người có tài hùng biện.
Nghiêm Ngọc Thành và cha mở to mắt nhìn tôi, không nói lời nào. Nhìn vào lông mày của Nghiêm Ngọc Thành , tôi biết, bác điều bác ấy cần là " quyền " ép người. Không ý thức được bản thân, tôi thở dài, nói : " Bác Nghiêm, phải cứu lấy lấy nhà máy máy móc nông nghiệp, bác gọi mọi người đến đây, cháu sẽ nói chuyện cùng mọi người, bác đưa cháu 20 vạn nhân dân tệ, cháu đảm bảo trước cuối năm sẽ cho bác một tin vui về máy móc nông nghiệp.
Những lời muốn nói cháu cũng nói hết rồi, thiếu chút nữa tôi làm Nghiêm Ngọc Thành tức chết.
" Bác đồng ý kí tên điều Trương Lực xuống nhà máy gạch, còn những chuyện khác, cháu đi tìm cha cháu. Trong tay bác không có tiền."
Một lát sau, Nghiêm Ngọc Thành mới " xì xì " hơi.
Bác Nghiêm này, vừa nói đến tiền để vội vàng rồi, còn là bí thư huyện uỷ!
Ánh mắt cha lập tức vội vàng, hai tay đẩy, nói : " Bí thư. anh làm như vậy là hãm hại người ta đấy, tôi lấy đâu ra tiền? Tiền công ở nhà máy rượu vẫn đang trong quá trình thương lượng."
Tôi vỗ tay, " bịch" :" Không có tiền miễn bàn, người đàn bà khéo cũng không thể nấu cơm không cần gạo, trong tay không có gì mà muốn thăng chức là điều không thể xảy ra."
" Đó chính là một gõ hai tan, bác thà để cho Trương Lực ngồi chơi,cũng không thể bán rẻ nhà tư bản nhỏ tuổi như cháu !"
Trong phòng không có người ngoài, Nghiêm Ngọc Thành biểu lộ sắc mặt bất cần.
" Cha, không phải ngại !"
" Nghiêm Phi nhìn không vừa mắt, đúng là con gái, đây chính là chen nhau đổi tiền mặt ?"
Nghiêm Ngọc Thành cười hì hì, kéo Nghiêm Phi lại ôm, nhìn tôi nói : " Bác là như vậy đó, cháu xem tình hình thế nào rồi tự giải quyết."
Hai cha con nhìn nhau, cùng lúc lắc đầu. Cán bộ bí thư huyện uỷ nói dối con, bế tắc của con mới là sự thật.
" Được thôi, không có 20 vạn thì 10 vạn cũng được...."
Con đã giảm điều kiện xuống thấp.
Ai ngờ cha vẫn lắc đầu.
Tôi cắn môi : " Vậy, 5 vạn, nếu giảm xuống nữa thật sự không còn cách giải quyết nữa."
Nghiêm Ngọc Thành nói : " Cháu cần tiền vội như thế, nói ý định của cháu cho bác nghe."
Tôi thở dài : " Nếu có 20 vạn, cháu dự định bảo mọi người sản xuất máy móc xây dựng. Về sau, người xây nhà càng ngày càng nhiều, máy móc sản xuất xây dựng rất có triển vọng. Cơ bản chính của nhà máy gạch chính là hạng mục này. Bây giờ chỉ có nhà máy máy móc nông nghiệp giá rẻ.
Nói đến việc chính sự, Nghiêm Ngọc Thành và cha lại nghiêm khắc. Nghiêm Phi rất hiểu chuyện, lập tức rời khỏi lòng cha.
" Máy móc xây dựng? Ừ, hình như có thể làm."
Nghiêm Ngọc Thành trầm ngâm nói.
" Thế nào gọi là có thể làm? Cái đó nhất định có thể làm, xác định chính xác chủ ý kiếm tiền."
Tôi nói nhất định không so sánh, vì tôi biết rất rõ, mấy năm gần đây, xu thế phát triển sự nghiệp xây dựng tốc độ phát triển rất nhanh.
" Khẳng định như vậy ?"
Nghiêm Ngọc Thành nhìn tôi, bán tín bán nghi.
" Vậy thì, cháu nói, nếu chỉ có 10 vạn, cháu dự định làm cái gì?"
" Dưới 10 vạn, chỉ có thể hỗ trợ dự án. Mở rộng nhà máy gạch, mua thêm một số linh kiện máy móc. Tháng có 30 ngày, không nợ, trả tiền công đầy đủ cho công nhân."
" Đường đường là một doanh nghiệp quốc doanh chỉ thêm linh kiện máy móc,như vậy mà cháu cũng nghĩ ra được."
Sắc mặt Nghiêm Ngọc Thành không thay đổi.
Đây là cái gì? Đầu năm 90, những mô hình doanh nghiệp lời gặp khó khăn, nhà máy sản xuất gạch của một số doanh nghiệp có tiếng ở phía Bắc còn mua thêm linh kiện của máy may. Kết quả, nhân viên bán hàng đi chào hàng, làm cho mọi người chịu một trận ô nhục.
Tôi nói liên tiếp, không muốn tranh luận cùng bác Nghiêm. Người cứng đầu như này, khác biệt rất lớn với chín đầu trâu, trừ bác Châu, không có người nào là đối thủ của bác. Nhưng tôi tuyệt đối không dùng đến chính sách ứng phó đó.
" Bác Nghiêm, bác quan tâm đến danh tiếng? Vậy thế nào gọi là bạn hợp tác, bác thấy thể nào?"
Tôi nói mang khẩu ngữ của người trong nghề.
" Mọi người hợp tác bình đẳng, máy móc nông nghiệp thêm vào máy móc nhà máy gạch, nhà máy máy móc nông nghiệp có thể chấp nhận cũng có thể từ chối, bằng bất cứ giá nào cũng phải đàm phán bình đẳng, hai bên cùng có lợi."
Nghiêm Ngọc Thành vui vẻ gật đầu, cảm thấy cách làm này có thể dựa dẫm được.
" Tôi cười thầm trong bụng, cảm thấy Nghiêm Ngọc Thành một bí thư đảng uỷ, đôi khi cũng rất trẻ con. Nói chuyện cùng bác hình như có thể xem sách, xem phim, có trận sấm sét lớn sảy ra, nói cách khác có thể xem phim, xem sách càng buồn cười.
Cha nhìn tôi với khuôn mặt giận giữ, nhẹ nhàng cốc cho tôi một cái, cười nói :" Con nghĩ bác nghiêm quan tâm đến danh tiếng hả? Bác ấy chỉ sợ công nhân nhà máy gách không phục, đến lúc đó lại " Cành mẹ đẻ cành con".
Thì ra là như vậy, xem ra tôi không biết rõ và nắm bắt tính cách con người, so với những người có quyền lực, khác biệt không nhỏ.
Nghiêm Ngọc Thành " bịch" một tiếng, nói : " một đứa trẻ con hiểu được cái gì?"
Đối với máy móc nông nghiệp, ý kiến của tôi thức tế không chỉ dừng lại ở một nửa ngôi sao. Đã nói là hợp tác, lời không hay phải để lên đầu, đến khi đó bọn họ để nhà máy quốc doanh, việc trao đổi hàng hoá sẽ bị khước từ nhiều lần, kéo đến kéo đi, danh tiếng của nhà máy gạch đầu tiên không tránh được tiếng xấu. Người tốt việc tốt nhất định phải làm, việc chịu thua lỗ không phải là cái tiếng, tất cả càng ngày càng tốt.
" Bí thư Nghiêm, chủ nhiệm Liễu, hai người đừng bảo con nói nhiều, con nghe Trương Lực nói, mười mấy người trong nhà máy máy nông nghiệp, chiếm hơn một nửa là ăn không ngồi rồi. Nói một tiếng mở công xưởng, vượt qua con số làm việc, nếu không sắp xếp tốt, con thấy tiền của hai người cũng bị ảnh hưởng, đừng có vội mà đi đầu tư. Tránh bị thả vào hố đen, đến một tiếng âm thanh cũng không nghe thấy.
" Câu nói này có ý nghĩa gì?"
Nghe cháu nói cay nghiệt quá, Nghiêm Ngọc Thành nhăn mặt cười.
" Rất đơn giản, nhà máy máy móc nông nghiệp và nhà máy gạch hợp tác, mô hình quản lí hoàn toàn phụ thuộc vào nhà máy gạch, đầu tiên là sắp xếp nhân viên, sau đó thiết lập quy định. Đến khi đó có thể tránh được không hợp tác lại đến kéo da. Mọi người trong công nghiệp quốc doanh, bảo đảm thu nhập, không có ai bắt nạt."
" Vậy nhà máy gạch sử dụng mô hình quản lí gì?"
Nghiêm Ngọc Thành hỏi.
" Một câu, thực hành chế độ tự phụ trách công việc, làm nhiều hưởng nhiều, không sợ cái chết. Không sợ làm việc vất vả, đi uống gió tây bắc. Muốn ăn thì phải làm , không được có chuyện không chịu làm mà ngồi hưởng.
Tôi nói thẳng. Cha và Nghiêm Ngọc Thành hai vị cán bộ lâu năm nghe đến công việc của 20 năm thấy cũng có lí, có bao nhiêu người phản đạo. Xã hội chủ nghĩa có thể là " Đại gia đình" .
Cha hỏi :" Vậy nhân viên nhà máy máy nông nghiệp về hưu thì làm thế nào? Không đáp ứng được công việc cho họ thì làm thế nào?"
Tôi nói: " Công nhân về hưu dễ dàng xử lí, làm thế nào thì làm thế đó, tiền lương của nhân viên về hưu ban đầu được bao nhiêu thì bây giờ lấy bấy nhiêu, một đồng cũng không thiếu. Không tạo thêm vị trí, lĩnh tiền công cơ bản, về nhà an hưởng tuổi già, thích đi đâu thì đi. Không đến nhà máy gây rối, không ảnh hưởng đến thổ khí.
Phòng làm việc im lặng, đây có thể can thiệp đến chế độ bảo hiểm lao động phúc lợi, Nghiêm Ngọc Thành và cha không tuỳ tiện biểu hiện thái độ.
Tôi nhìn Nghiêm Ngọc Thành rồi nhìn cha, cười :" Bác Nghiêm, cha, thực ra vấn đề này không phức tạp. Hai người nghĩ xem, trước mắt nhà máy máy nông nghiệp đang trong tình trạng nửa sống nửa chết, mọi người đều nhận được tiền lương. Nhân viên về hưu, chúng ta không động đến tiền đãi ngộ phúc lợi, không tạo thêm vị trí, cơ bản tiền lương vẫn theo ngày trước mà phát, không thiệt thòi cái gì cả? Hơn nữa, lại không phải đi làm, có thời gian quan tâm đến cuộc sống của mình, có gì mà không vui? Khác biệt duy nhất là giữ lại công việc, tiền lương cơ bản và chế độ tiền thưởng là thả nổi, tư tưởng trung tâm vẫn là làm nhiều được nhiều. Người không chịu làm, vấn là nghen tuông, dễ dàng không, quay lại với công việc, mọi người có cái gì, người ấy cũng có cái đó,công bằng hợp lí. Việc này, với chính sách hiện nay hình như không phù hợp.
Nghiêm Ngọc Thành và cha nhìn nhau, từ từ gật đầu.