Xuất hành
Vào sáng hôm sau, khi vừng mặt trời đỏ lừ lộng lẫy nhưng không tỏa nắng như vẫn thường gặp trong những ngày được ưu đãi của mùa đông này mọc lên từ phía sau những ngọn đồi của Paris thì trong sân Louvre đã náo động từ hai tiếng đồng hồ nay rồi.
Một con ngựa chiến Barbari tuyệt đẹp, cao lớn chăn như chân hươu với gân guốc chằng chịt như mạng lưới đứng giậm chân vểnh tai và thở phì phì như tóe lửa từ hai lỗ mũi, đang chờ Charles IX trong sân. Nhưng con vật còn chưa sốt ruột bằng chủ nó đang bị Catherine giữ lại ngang đường để, theo như lời bà, nói với ông về một việc quan trọng.
Cả hai đang ở trong sảnh đường gắn kính. Catherine vẫn lạnh lùng, xanh tái và thản nhiên như mọi khi, còn Charles nóng nảy gặm móng tay và quất vào hai con chó yêu quý nhất của mình.
Chúng đều mặc giáp vòng sắt đề mõm lợn lòi không phạm được vào thân và chúng có thể đương đầu với con vật dữ tợn mà không bị hề hấn gì. Một chiếc huy hiệu nhỏ mang sắc huy nước Pháp được khâu trên ngực chúng gần giống như kiểu huy hiệu trên ngực những kẻ hầu vẫn thèm muốn những đặc quyền của lũ sủng thần may mắn đó.
- Charles, cẩn thận nhé - Catherine nói - Không ai ngoài anh và ta biết được rằng những người Ba Lan sắp tới. Ấy thế mà Chúa tha tội cho con, vua Navarre hành động như là y đã biết điều đó vậy. Mặc dù y đã cải đạo, và điều này ta vẫn còn ngờ, y vẫn thông đồng với bọn Tân giáo. Anh có nhận thấy mấy hôm nay y đi nhiều không? Y có tiền, trước thì y chẳng bao gờ có. Y mua ngựa, mua vũ khí, những ngày mưa y tập đánh kiếm từ sáng tới tối.
- Lạy Chúa, mẹ ạ - Charles sốt ruột nói - Có phải mẹ nghĩ y định giết tôi hay ông em d Anjou của tôi chăng? Nếu thế y còn phải học thêm, vì hôm qua tôi còn dùng gươm chùn(1) của tôi đếm cho y được mười một lô khuyết trên chiếc áo chẽn của y vốn chỉ có sáu khuyết thôi. Còn về phần ông em d Anjou của tôi, mẹ biết rằng hắn bắn súng còn giỏi hơn tôi hoặc ít ra là bằng tôi, theo như lời hắn nói.
- Charles, hãy nghe và đừng coi nhẹ những điều mẹ anh nói với anh. Các sứ thần sắp tới. Rồi anh sẽ thấy! Khi nào họ ở Paris rồi thì Henri sẽ làm tất cả những điều gì y làm được để thu hút sự chú ý của họ. Y bóng gió, y thâm hiểm, chưa kể vợ y mà ta chẳng hiểu tại sao cũng lại hỗ trợ cho y, nó sẽ luôn sát vai với họ, nói tiếng Latinh, tiếng Hy Lạp, tiếng Hungary với lại những gì nữa thì có trời mà biết! Ôi! Charles, ta báo với anh là có chuyện gì mờ ám đây.
Vừa lúc đó chuông đồng hồ điểm, Charles thôi không nghe mẹ nói để nghe giờ.
- Chết thật! Bảy giờ rồi! - Charless kêu lên - Đi mất một giờ thành tám, mất một giờ nữa để đến chỗ hẹn và bắt đầu, chúng tôi chỉ có thể bắt đầu săn vào chín giờ. Quả thật là mẹ làm mất thì giờ của chúng tôi quá! Xuống! Risquetout! Nhanh lên!Xuống! Xuống nhanh lên!
Một ngọn roi dữ dội quấn lấy ngang người con chó ngao khiến con vật ngạc nhiên vì bị đòn thay vì được vuốt ve, ẳng lên một tiếng kêu đau đớn.
- Charles, nhân danh Chúa, xin hãy nghe ta! Đừng có ném bừa bãi vận mệnh của anh và của cả nước Pháp đi như vậy. Đi săn, đi săn, đi săn, anh chỉ mới được có thế thôi... Này, anh có thừa thì giờ để đi săn khi nào công việc làm vua của anh xong.
- Này, mẹ ơi - Charles tái mặt vì sốt ruột - Mẹ hãy giải thích rõ ra, nhanh lên, vì mẹ làm tôi sôi cả người lên đây. Quả thật có những ngày mà tôi không hiểu được mẹ nữa đấy.
Và ông ngừng lại, lấy cán roi quật vào ủng.
Catherine xét thấy thời cơ đã đến và không nên bỏ qua.
- Con ạ, chúng ta có bằng cớ là de Mouy đã trở lại Paris. Ông de Maurevel mà con biết đấy, đã trông thấy hắn. Đó chỉ là vì vua Navarre mà thôi. Ta hy vọng điều đó cũng đủ cho chúng ta thấy là y đáng ngờ hơn bao giờ hết
- Nào, mẹ lại truy bức cái thằng Henriot tội nghiệp nhà tôi đây! Có phải mẹ định giết mất nó của tôi không?
- Ồ không.
- Đi đày à? Nhưng tại sao mẹ lại không hiểu rằng bị lưu đày thì y còn đáng gờm hơn là ở đây, dưới mắt chúng ta trong Louvre này, nơi mà nếu y làm gì là chúng ta biết ngay lập tức hay sao?
- Vì thế nên ta không muốn đày y.
- Vậy mẹ muốn gì? Nói nhanh lên!
- Ta muốn hắn được giữ ở nơi chắc chắn trong khi những người Ba Lan đang ở đây, giữ ở ngục Bastille chẳng hạn.
- À không, thôi ạ - Charles IX kêu lên - Sáng nay chúng tôi săn lợn lòi, Henriot là một trong những kẻ tuỳ tùng tốt nhất của tôi. Không có y thì hỏng cuộc săn mất. Trời ạ, mẹ chỉ nghĩ cách trái ý tôi thôi!
- Này con thân yêu, ta không bảo là sáng nay. Các sứ thần chỉ đến vào ngày mai hoặc ngày kia. Ta chỉ cần bắt y vào sau cuộc săn, tối hay đêm nay...
- Thế thì khác. Thôi được, chúng ta sẽ nói chuyện đó sau, để xem xem. Sau cuộc săn thì tôi không có ý kiến gì. Chào mẹ! Nào Risquetout lại đây! Mày lại cũng định dỗi à?
- Charles - Catherine giữ tay nhà vua lại, mạo hiểm chịu cơn giận dữ có thể bùng ra vì sự chậm trễ này nữa - Ta nghĩ rằng tốt nhất là ký sắc chỉ bắt ngay bây giờ nhưng để đến tối nay hay đêm mới thi hành.
- Ký, viết lệnh, đi tìm dấu niêm phong sắc chỉ trong lúc người ta đang đợi tôi để đi săn à, tôi là người chưa bao giờ bắt ai phải chờ đợi!
- Nhưng không, ta rất yêu quý con nên không thể làm chậm trễ cho con được, ta đã lo sẵn cả rồi, vào chỗ ta đây này!
Nhanh nhẹn như thể mới đôi mươi, Catherine đẩy một cánh cửa dẫn tới phòng làm việc của bà, chỉ cho nhà vua một lọ mực, một chiếc bút lông, một sắc chỉ, con dấu và một ngọn nến đã thắp.
Nhà vua cầm chiếu chỉ đọc lướt.
"Lệnh bắt và giải tới Bastille em ta Henri de Navarre".
- Được, xong rồi! - Ông vừa nói vừa ký liền một hơi - Chào mẹ.
Và ông lao ra khỏi buồng với lũ chó theo sau, vui mừng vì được thoát khỏi Catherine dễ dàng đến thế.
Mọi người sốt ruột đợi Charles. Ngườỉ ta biết rõ tính chính xác của nhà vua về việc săn bắn nên ai nấy đều ngạc nhiên trước sự chậm trễ này. Vì vậy khi nhà vua xuất hiện, tất cả những người đi săn cùng tung hô chào mừng ông, những người dồn thú thổi kèn săn, ngựa hý, chó sủa. Tất cả những tiếng ồn ào náo nhiệt ấy khiến gò má xanh xao của nhà vua ửng tlồng, trái tim ông rộn lên. Charles trẻ lại và vui sướng trong một khoảnh khắc.
Nhà vua chỉ chào lướt qua cả toán người lộng lẫy tập trung trong sân, ông gật đầu với quận công d Alençon, vẫy tay với Marguerite, đi qua trước mặt Henri mà tỏ ra không nhìn thấy ông này rồi lao lên con ngựa chiến xứ Barbari. Con ngựa nóng nhảy lao vọt lên dưới thân hình Charles, nhưng sau một vài cái gục gặc nó đã biết ngay tài của tay cao thủ cưỡi nó và bình tĩnh lại.
Ngay lập tức, kèn săn vang lên một lần nữa, nhà vua ra khỏi Louvre, theo sau là quận công d Alençon, vua Navarre, Marguerite, phu nhân de Nervers, phu nhân de Sauve, Tavannes và nhiều bậc công hầu khác trong triều. Hiển nhiên là De Mole và Coconnas cũng có mặt. Về phần quận công d Anjou, ông cũng có mặt tại cuộc phong tỏa thành La Rochelle từ ba tháng nay.
Trong lúc người ta chờ đợi nhà Vua. Henri tới chào vợ. Marguerite vừa đáp lại lời xưng tụng vừa rỉ tai chồng.
- Người đưa tin từ Rome đã được chính ông de Coconnas đưa vào chỗ quận công d Alençon một khắc đồng hồ trước khi tin sứ của quận công de Nervers được đưa vào chầu đức vua.
- Vậy là ông ta biết hết.
- Chắc là ông ta biết hết - Marguerite đáp - Vả lại cứ nhìn ông ta mà xem, bệ hạ có thấy là mặc dầu ông ta vẫn thường khéo che đậy nhưng mắt ông ta sáng rực.
- Mẹ khỉ - anh chàng Bearnais lẩm bẩm - Rõ rồi! Hôm nay ông ta săn ba con mồi: nước Pháp, nước Ba Lan và xứ Navarre, ấy là chưa kể lợn rừng.
Ông chào vợ, trở về hàng và gọi lại một người hầu của ông gốc xứ Bearn mà tổ phụ cũng đã theo hầu trong gia đình ông từ hơn một thế kỷ nay. Ông thường dùng người hầu đó làm người đưa tin trong các chuyện tình ái của mình.
- Orthon, cầm lấy chiếc chìa khoá này và đem đến cho người em họ của phu nhân de Sauve mà người biết đấy, tại nhà người tình của anh ta ở góc phố Quatre-Fils. Người bảo anh ta là chị họ anh ta muốn nói chuyện với anh ta tối nay, anh ta cứ việc vào phòng ta, nếu ta không có nhà thì đợi ta, nếu ta về muộn thì lên giường ta ngủ trong lúc chờ.
- Tâu bệ hạ, không cần trả lời.
- Không đâu, chỉ cần nói cho ta biết người có tìm được anh ta hay không thôi. Chỉ đưa chìa khoá cho anh ta thôi, hiểu chưa?
- Tâu bệ hạ, vâng.
- Chờ đã, đồ khỉ! Đừng có rời khỏi ta lúc này! Trước khi đi khỏi Paris, ta sẽ gọi người tới giả vờ là để đóng lại cương ngựa, người sẽ ở lại phía sau một cách tự nhiên thôi để đi làm nhiệm vụ rồi sẽ đuổi theo ta ở Bondy.
Người hầu tỏ ý phục tùng và rời xa.
Đoàn người bắt đầu đi qua phố Saint-Honoré, phố Saint-Denis và khu ngoại ô. Tới phố Saint-Laurent, ngựa của vua Navarre tuột cương. Orthon chạy tới và mọi việc diễn ra đúng như đã được thoả thuận giữa chú bé và chủ. Vua Navarre tiếp tục đi theo đoàn người qua phố Récollets trong lúc người đầy tớ trung thành đi về phía phố Temple.
Khi Henri đuổi kịp nhà vua, Charles đang trò chuyện với quận công d Alençon về thời tiết, về tuổi của con lợn độc vừa dụ được và về nơi nó đặt ổ. Cuộc chuyện trò hay đến mỗi nhà vua không nhận thấy hoặc giả vờ như không nhận thấy Henri đã tụt lại phía sau một lát.
Trong khi đó Marguerite từ xa nhận xét thái độ của mọi người. Nàng cảm thấy trong ánh mắt của anh mình đôi chút bối rối mỗi khi ông nhìn Henri. Phu nhân de Nervers thì vui sướng như điên vì hôm nay Coconnas vô cùng hớn hở làm muôn vàn điệu bộ quanh các bà để chọc cho họ cười.
Về phần De Mole, chàng đã hai lần thừa dịp để hôn lên chiếc khăn choàng viền tua vàng của Marguerite. Hành động đó làm với sự khéo léo thường có của những người đang yêu nên chỉ bị ba bốn người nhìn thấy mà thôi.
Khoảng tám giờ một khắc, đoàn người tới Bondy.
Việc đầu tiên của Charles là hỏi thăm xem con lợn rừng vẫn có đó hay không.
- Con lợn vẫn ở trong ổ - Người thợ săn dồn thú đã dụ được nó đảm bảo như vậy.
Một bữa ăn nhẹ được chuẩn bị sẵn. Nhà vua dùng một ly rượu vang Hungary. Charles IX mời các bà vào bàn và sốt ruột đi thăm các cũi chó và lồng chim để giết thì giờ. Ông ra lệnh không tháo yên cương ngựa của mình vì ông nói chưa bao giờ được cưỡi một con ngựa hay và khỏe đến thế.
Trong khi nhà vua lượn một vòng thì Quận công de Guise tới Quận công ăn vận như thể đi đánh trận chứ không phải để đi săn và khoảng hai ba chục quý tộc ăn vận như ông cũng đi theo ông. Vừa đến nơi ông dã hỏi ngay nhà vua ở đâu, ông đi tìm vua rồi hai người quay trở lại vừa đi vừa nói chuyện với nhau.
Đúng chín giờ đích thân nhà vua ban lệnh mở màn cuộc săn và thổi hiệu thả chó, mọi người đều lên ngựa tới điểm hẹn. Trên đường đi, Henri tìm được cách nhích lại gần vợ một lần nữa.
- Thế nào - Ông hỏi - Có biết được thêm điều gì mới không?
- Không - Marguerite đáp - Duy có điều ông anh Charles của tôi nhìn bệ hạ có vẻ lạ lắm.
- Tôi cũng đã nhận thấy thế.
- Ông đã dự phòng chưa?
- Tôi mặc trong người một chiếc áo giáp vòng sắt và bên mình có một con dao săn Tây Ban Nha tuyệt hảo, sắc như dao cạo, nhọn hoắt. Với nó, tôi đâm thủng được cả những lần lót áo.
- Vậy thì xin tuỳ lượng Chúa! - Marguerite đáp lại.
Người thợ dồn thú dẫn đầu đoàn người ra hiệu: họ đã tới hang ổ của con vật.
Chú thích:
(1) Gươm để tập