- Chà! Ngươi còn biết Kinh tế sử nha, ta thật sự cảm thấy rất vui mừng.
Lý Kỳ nhẹ nhàng cười, trong giọng nói có ý châm chọc.
Đỗ Minh chua xót cười, thở dài: - Đỗ mỗ thấy thẹn với Thánh Thượng!
- Ta đây đã nhìn ra.
Lý Kỳ hiện giờ thật sự có một bụng giận, tri phủ một châu, không ngờ chạy đến giúp dân cúng bái, dù ngươi có thu tiền hay không, đây đều là lẫn lộn đầu đuôi, phải biết rằng tường thành còn như vậy, nếu ngươi không muốn làm tri phủ, vậy ngươi phải chuyên làm thầy tế, đừng đi hót cớt còn sót lại không nhà xí.
Một lão già quấn vải xanh chống quải trượng đi tới, nói với đám người Lý Kỳ: - Lão hủ chính là trưởng lão Ngưu Thanh ở trúc thôn, không biết các vị đến trúc thôn làm gì?
- Hóa ra là Ngưu trưởng lão, thất kính thất kính. Lý Kỳ chắp tay, dùng ánh mắt ngăn lại Đỗ Minh đang định giới thiệu mình, lại nói: - Chúng ta là bạn tốt của Đỗ tri phủ, đi ngang qua đây, tiện đường vào bái phỏng.
- Thì ra là thế, có chỗ nào tiếp đón không được chu đáo, kính xin các vị thứ lỗi.
- Nào có, nào có.
Đỗ Minh nói: - Ngưu trưởng lão, thật sự là có lỗi, Đỗ mỗ có khách quý tới cửa, phải cáo từ trước rồi.
Ngưu Thanh cũng không giữ lại, vì thế hành lễ nói: - Ngưu Thanh thay mặt trúc thôn đa tạ tri phủ đại nhân khẳng khái giúp đỡ.
- Không có gì, không có gì. Đỗ Minh chắp tay nói: - Cáo từ.
- Đỗ Tri phủ đi thong thả.
Lý Kỳ cũng chắp tay, rồi sau đó đi theo Đỗ Minh rời khỏi trúc thôn.
Đám người Lý Kỳ và Đỗ Minh đi tới một đình trước bờ sông Ấp, ở địa phương nghèo như Ấp Châu này, đình nhìn qua xem như còn khí thế, trên đình còn treo một tấm biển.
Trên tấm biển viết ba chữ --- Địch Công Đình.
Từ xưa đến nay, dám xưng Địch Công Đình, chỉ có hai người. Thứ nhất đương nhiên là Địch Nhân Kiệt, thứ hai chính là Địch Thanh, hiển nhiên ở đây chỉ Địch Thanh, Địch Nhân Kiệt phỏng chừng còn chưa tới nơi này.
Lý Kỳ cũng rất kính nể Địch Thanh, lại thấy bên trên đình có một tấm bia đá, đi tới xem, thấy mặt trên khắc một đoạn văn bia.
- Thiên sinh địch công, phụ thánh thôi trung. Tình tồn nghĩa liệt, chí tật ngoan hung. Thỉnh anh tức lộ, trượng tiết lâm nhung. Anh tài lấn tập, mãnh tương phong tòng. Tặc chi cảm đua. Thực duy thiên dụ. Lai nhạ vu giao, yểm tang quần sửu. Đương ngã tồi phong, dịch như lạp hủ. Thiết bổ ngụy thự, tùng nhiên thụ thủ. Vũ dực ký tiễn, tâm phúc ký khô. Tuy dục tự cử, nhân thùy dữ đồ? Phần lư nhi khứ. Hồi sào dĩ bô. Lục thân bất bảo, viết hiến kỳ phu. Quyết thôi ung biên, nam quốc chi kỷ. Cửu động khâm đới, liệt thành thần xỉ. Hiểm cố nhất thất, binh lương vô trì. Thứ dân xi xi, điểu thú kinh kỳ. Ngã công chi lai, điện tảo vân khai. Bạn hoán đấu phá. Cương lĩnh trọng khôi. Sư thành miếu toán, dân đắc xuân đài. Thiên thanh viễn chấn, ê công chi tài.
Câu đề tặng là "Quế Châu Tri phủ Dư Tĩnh"
Lý Kỳ nhìn một hồi lâu, không khỏi cảm thấy kính nể, cảm khái nói: - Địch Công thật sự là anh hùng!
Lại hỏi Đỗ Minh: - Dư Tĩnh này là ai?
Đỗ Minh đáp: - Dư Tĩnh này chính là tri phủ Quế Châu, lúc trước cùng Địch Công bình định Nông Trí Cao, sau khi biết được Địch Công chết bệnh, đã cải tạo nơi này thành Địch Công Đình, và phú văn bia.
Lý Kỳ đứng trước văn bia chiêm ngưỡng một lúc lâu, nghĩ thầm rằng. Đáng tiếc Địch công đã chết bệnh, nếu không, nếu có người đó tương trợ, ta không cần phiền não, cũng may ta hiện giờ còn có Nhạc Phi. Tay chỉ vào trong đình, cũng không nói "mời", dẫn đầu bước vào đình.
Đỗ Minh sao không nhìn ra Lý Kỳ đối với ông ta rất bất mãn, lắc đầu, cũng đi vào theo, khẽ vuốt cằm, nói: - Thật có lỗi, có thể để cho hạ quan xem quan ấn của kinh tế sử không?
Đây chính là quy củ.
Lý Kỳ vung tay lên, Ngưu Cao lập tức lấy ra quan ấn của Xu Mật Sứ đưa cho Đỗ Minh.
Bởi vì Lý Kỳ nhậm chức Xu Mật Sứ mới hơn một năm, tin tức còn chưa tới nơi thâm sơn cùng cốc này, nhưng khi Lý Kỳ còn đảm nhiệm Kinh tế sử, mạnh mẽ mở rộng ngoại thương, Nam Ngô, Đại Lý cũng ở trong đó, cho nên nơi này cũng có không ít người nghe thấy danh hào của Kinh Tế Sứ.
Đỗ Minh nhìn kĩ một lúc, không có bất kì kinh ngạc nào, bởi vì ông ta biết Lý Lỳ thân kiêm nhiều chức, lại nghe nói Lý Kỳ lãnh binh thu phục Yến Vân, lên làm Xu Mật Sứ cũng đúng tình đúng lý, đứng dậy lại hành lễ nói: - Hạ quan Đỗ Minh, tham kiến Xu Mật Sứ.
- Những cái này thì miễn đi. Giọng điệu Lý Kỳ rất bình thản.
Đỗ Minh ngồi xuống, nhìn Lý Kỳ, dường như khá hổ thẹn, nói: - Không biết Xu Mật Sứ đột nhiên giá lâm, là vì chuyện gì?
Lý Kỳ hỏi ngược lại: - Chẳng lẽ ngươi cho rằng ta không nên tới sao?
Đỗ Minh sửng sốt, sắc mặt xấu hổ.
Lý Kỳ hừ một tiếng, nói: - Một thành Ấp Châu to như vậy, không ngờ lại thành ra dạng này, quả thật làm người ta mở rộng tầm mắt. Đỗ tri phủ, ta nghe nói ngươi xuất thân từ Trạng nguyên, không phải là giả chứ?
Lý Kỳ trước đây đã từng điều tra Đỗ Minh, trạng nguyên năm Đại Quan, chỉ vì ông ta là con cháu nghèo khó, không có hậu thuẫn, cho nên vẫn luôn đổi đi đổi lại các nơi biên thùy, cho đến năm Chính Hòa, mới đến Ấp Châu nhậm chức tri phủ, lần này, liền mất cả mười năm, nhưng vẫn không có danh tiếng, công lao cũng không có, nhưng đối với một quan viên mà nói, vô công chính là không có, tầm thường không có chí tiến thủ không phải là lời ca ngợi.
Đỗ Minh trước kia tính tình khá nóng, nhưng vài năm gần đây bị gọt giũa hầu như không còn, đối với mấy lời châm chọc khiêu khích của Lý Kỳ không hề thấy phật lòng, cười nói: - Thời gian lâu rồi, hạ quan cũng không nhớ rõ nữa, cũng có lẽ đã mơ hồ.
Lý Kỳ nói: - Đỗ tri phủ, ta không có ý định tìm ngươi, chỉ qua một khắc ta đi vào cửa thành, ta không có cảm giác được sự hiện hữu của ngươi, một chút cũng không có.
Đỗ Minh gật đầu nói: - Hạ quan biết, đây chính là bên trong tình lý.
Lý Kỳ ồ một tiếng, nói: - Ta đây là lần đầu tiên nghe thấy, Đỗ tri phủ có bí mật gì khó nói?
Đỗ Minh lắc đầu nói:
- Bí mật khó nói thì không có, nhưng Xu Mật Sứ lần đầu tới đây, chưa hiểu rõ được tình hình nơi này.
Lý Kỳ cau mày nói: - Xin lắng tai nghe.
Đỗ Minh thở dài, nói: - Hạ quan tới đây đã mười năm, nhưng Xu Mật Sứ có đoán được không, trống kêu oan bên ngoài nha phủ hạ quan trong mười năm kêu được mấy lần? Mười lần, có thể đếm được trên đầu ngón tay, một Ấp Châu to như vậy, trong mười năm, làm sao chỉ xảy ra mười vụ án, kỳ thật nơi này hàng năm án mạng có hơn trăm, chỉ có điều không tới phiên ta quản, tri phủ ta đây chỉ là trang trí, tác dụng duy nhất chỉ là thể hiện nơi này thuộc lãnh thổ Đại Tống ta, không hơn.
Lý Kỳ hiếu kỳ nói: - Vậy trong này ai làm chủ?
- Thổ ty, à, một tộc trưởng hoặc tù trưởng của các bộ tộc ở đây.
Đỗ Minh thấy thần sắc Lý Kỳ hoang mang, vì thế giải thích: - Thổ ty này chính là do triều đình đặc biệt bổ nhiệm. Phàm là thổ ty, bình thường đều là những người có danh vọng trong bộ tộc, triều đình không quản lý khống chế nơi này, nhưng lại hy vọng có thể thu thuế, vì thế lệnh cho một vài người thậm chức thổ ty. Chuyên thu thuế cho triều đình.
- Một vài năm bắt đầu, thổ ty này còn nộp tiền thuế đã thu, nhưng gần ba mươi năm nay, thế lực những thổ ty này dần dần lớn lên, bọn họ liền tự lập Vương, không để ý tới triều đình nữa. Không chỉ có thế, giữa bọn họ còn có tranh đấu lẫn nhau, đánh sưu cao thuế nặng với dân chúng, làm xằng làm bậy, giành tư lợi. Quan viên đã dâng tấu lên trên, hy vọng triều đình có thể tham gia, nhưng triều đình lại không quan tâm đến chuyện này, cho nên dân chúng ở đây đều tự tìm bộ lạc cho mình, mà không phải là con dân Đại Tống.
- Mà bổn nhân nói dễ nghe thì là tri phủ, nói khó nghe hơn thì chính là một kẻ thư sinh, dân chúng hoàn toàn không để ta vào mắt. Lời ta nói, trong mắt họ, không có thổ ty thì chẳng là cái gì, bọn họ xảy ra chuyện, đều tự đi tìm người trong tộc giúp đỡ, quan phủ đối với bọn họ mà nói, là vô cùng xa lạ. Nhưng bọn họ cũng không ức hiếp ta, có thể xem như chút mặt mũi họ để lại cho triều đình đi.
Trong giọng nói tràn đầy bất lực.
Lý Kỳ nghe xong, trong lòng cũng vô cùng thổn thức. Nếu sự thật như thế, Đỗ Minh này còn không bằng Kỷ Mẫn Nhân, dù nói thế nào, Kỷ Mẫn Nhân ở Phượng Tường còn rất có danh tiếng, được dân chúng ủng hộ, chỉ có điều không ngừng bị quan to triều đình chèn ép bóc lột.
Mà Đỗ Minh này, quan viên triều đình mặc kệ ông ta, dân chúng càng không coi ông ta ra gì, vậy làm quan còn có ý nghĩa gì.
Nhưng trải qua chuyện Kỷ Mẫn Nhân lần trước, hắn không dám phán đoán bừa nữa, lại hỏi: - Vậy ngươi cũng không cần phải tự hạ thấp thân phận, chạy tới giúp người khác cúng bái, ngươi dầu gì cũng là Tri phủ, chuyện này tổn hại đến uy nghiêm triều đình.
Đỗ Minh chua xót cười, nói:
- Xu Mật Sứ, ngươi nghĩ rằng ta muốn thế sao, nhưng làm tri phủ này thật sự rất nghẹn khuất, nếu triều đình không thể ủng hộ ta, ta đây chỉ có thể dựa vào chính mình, ta hy vọng có thể được dân chúng ủng hộ. Nếu dân chúng không để ý đến ta, cho dù lòng ta có dân chúng, thì cũng không thể làm gì, ta sẽ giúp dân chúng làm một vài việc, để bọn họ quen với ta, để bọn họ cảm kích ta, từ đó có được sự ủng hộ của bọn họ. Ta tuy biết việc này không khác gì Ngu Công rời núi, nhưng ngoài việc đó ra, ta còn có thể làm những gì?
Sắc mặt Lý Kỳ thay đổi, quả nhiên là ta trách lầm y sao, dù là không phải hay không, hắn vẫn đứng dậy vái chào, nói: - Lý Kỳ không biết nội tình, trách lầm Đỗ Tri phủ, kính xin Đỗ Tri phủ thứ lỗi.
Đỗ Minh vội vàng đứng lên, đáp lễ lại, nói:
- Đảm đương không nổi, hạ quan sao dám nhận đại lễ của Xu Mật Sứ, thật sự đã chê cười Đỗ mỗ rồi.
Hai người lại ngồi xuống, Lý Kỳ hỏi: - Đỗ Tri phủ, nếu như nói triều đình bổ nhiệm thổ ty, là để thu thuế má, nhưng hiện nay thổ ty cũng không nộp thuế má lên, vì sao triều đình cũng không hỏi qua?
Đỗ Minh nói: - Chuyện này kỳ thật rất đơn giản, có thể dùng hai câu nói để khái quát, thứ nhất, núi cao là Hoàng đế quá xa, nơi này cách Biện Lương rất xa, triều đình thật sự khó có thể quản lý. Thứ hai, không cùng tộc với ta, tâm tất phải khác. Dân chúng nơi này đều không phải là người Hán, triều đình thứ nhất là khinh thường những người này, thứ hai, cũng không tín nhiệm bọn họ, hoàn toàn không coi họ là con dân Đại Tống.
- Lúc trước Nông Trí Cao hy vọng có thể giúp Đại Tống ta, mà triều đình lại cho rằng gã là phản đồ Nam Ngô, sợ đắc tội với Nam Ngô, vì vậy từ chối. Nhưng đây chỉ là một trong số các lý do, hơn nữa Nông Trí Cao hy vọng có thể dung nhập người Hán, được hưởng đãi ngộ giống người Hán, nhưng triều đình không cho phép, hai bên liên tiếp đàm phán không thành, Nông Trí Cao mới khởi binh. Mà thuế phú toàn bộ Quảng Tây đều không bằng một châu là Hàng Châu, triều đình cũng chướng mắt, ngươi có thể giao đương nhiên tốt, không giao triều đình cũng lười hao tâm tổn sức đến trưng thu, còn một điều nữa, Nam Ngô nhiều lần đốt giết đánh cướp ở biên cảnh Ấp Châu, nhưng triều đình chưa bao giờ quản chuyện này, đều là thổ ty lĩnh người trong tộc đuổi Nam Ngô đi, tất cả những chuyện này mới dẫn đến tình cảnh như hôm nay.
Lời này nếu nói ở hiện đại, vậy chắc chắn sẽ bị nhân dân cả nước công kích, năm mươi sáu dân tộc đều là người một nhà, nhưng ở đây lại không giống, nước Tống là quốc gia của người Hán, đối với các dân tộc khác chắc chắn sẽ có mâu thuẫn, tộc Khiết Đan, tộc Đảng Hạng vv đều như thế, phân chia rất rõ ràng, muốn chết không chết được, nơi này lại cách xa Trung Nguyên, cho nên khoảng cách giữa hai bên ngày càng lớn.
Lý Kỳ nghe xong, trong lòng cũng hiêu đươc bảy tám phần.
Đỗ Minh đột nhiên lại hỏi: - Đúng rồi, không biết Xu Mật Sứ đột nhiên đến đây, là vì chuyện gì? Trong ánh mắt tràn đầy chờ mong.
Lý Kỳ không đáp hỏi ngược lại: - Không biết cơ thể Đỗ tri phủ có tốt không?
Đỗ Minh sửng sốt, thật thà nói: - Cũng coi như là còn cường tráng.
Lý Kỳ ha hả cười nói: - Vậy là tốt rồi, sau này ngươi phải bận rộn rồi.
Đỗ Minh mừng rỡ, đứng lên, nói: - Có phải Xu Mật Sứ mang tân pháp tới đây?
- Tạm thời thì chưa có dự định này. Lý Kỳ lắc đầu nói.
Đỗ Minh nghe xong vẻ mặt thất vọng.
Lý Kỳ lại nói: - Tuy nhiên từ nay về sau, nơi này chỉ có một Chúa Tể, đó chính là Hoàng thượng, dân chúng nơi này, cũng chỉ có một thân phận, đó chính là con dân Đại Tống, thiên hạ vốn là một nhà, sao có thể phân chia.
Đỗ Minh không khỏi mừng rỡ, nói chuyện với Lý Kỳ, giống như đang ngồi trên cáp treo, nói: - Xu Mật Sứ, chuyên nay la thât?
Lý Kỳ gật đầu nói: - Đương nhiên, bằng không ta chạy đến đây để thưởng thức tường thành hiếm thấy của Ấp Châu sao?
Đỗ Minh nghe được mặt già đỏ lên, xấu hổ không nói.
Lý Kỳ nói: - Ta đã phái người lệnh các thổ ty đến Ấp Châu gặp ta, ta muốn xem xem rắn địa phương có bản lĩnh gì.
Đỗ Minh ngẩn người, nói: - Xu Mật Sứ có điều không biết, thổ ty này không thèm để ai vào mắt, ta thấy bọn họ chắc chắn sẽ không đến.
- Vậy sao?
Lý Kỳ cười ha hả, nói: - Ngươi cứ yên tâm, một người cũng không thiếu.
----------oOo----------