Nơi tập trung của trại được đặt ở thôn Setrakov. Còn sáu mươi vec- xta nữa mới tới nơi. Petro và Stepan cùng đi một chiếc britka 1 Ngoài ra trên xe còn có ba chàng Cô- dắc khác, cũng người trong thôn: Fedot Bodovskov, một anh chàng trẻ tuổi, mặt rỗ, nom hao hao như người Kalmysv, Khrisanf Tokin, anh lính ngự lâm dự bị thuộc trung đoàn Atamansky, biệt hiệu là Khrixtonhia. Ngoài ra còn anh lính pháo binh Tomilin Ivan đi Persinovka. Sau khi cho ngựa ăn lần đầu, anh em thắng con ngựa hai véc- sốc 3 của Khristonhia vào xe cùng với con ngựa huyền của Stepan. Ba con ngựa kia, vẫn nguyên yên cương chạy sau xe. Khristonhia cầm cương. Anh chàng nầy lực lưỡng và nom có vẻ gà tồ cũng như phần lớn các thầy quyền thuộc trung đoàn Atamansky. Khristonhia ngồi phía trước, lưng cong xuống như một cái bánh xe, che cả ánh sáng không cho lọt vào trong xe. Thỉnh thoảng hắn lại cất cái giọng trầm ồm ồm như sấm doạ hai con ngựa. Dưới tấm vải bạt mới căng làm mui. Petro, Stepan và chàng pháo thủ Tomilin nằm dài hút thuốc.
Fedot đi bộ phía sau. Xem ra anh chàng nầy không cảm thấy nặng nề chút nào trong khi dận cặp chân vòng kiềng kiểu Kalmys trên con đường lầm bụi.
Chiếc britka của Khristonhia dẫn đầu cả đoàn. Phía sau còn có bảy tám chiếc xe khác, chiếc nào cũng buộc thêm những con ngựa, con thì có đóng yên, còn thì không.
Những tiếng cười, tiếng kêu, tiếng hát ngân dài, tiếng ngựa hí, tiếng những cái bàn đạp bỏ thõng bên sườn những con ngựa không có người cưỡi đập lách cách, tất cả các thứ tiếng ấy xoắn quyện lấy nhau trên mặt đường.
Petro gối đầu lên những túi bánh khô, đưa tay lên vê bộ ria vàng dài dài.
- Stepan nầy!
- Gì thế?.
- Nầy! Chúng mình cùng hát một bài hát lính nhé?
- Đang nóng chết đi được. Người ráo hoảnh chẳng còn hột nước nào nữa rồi.
- Mấy thôn sắp tới không có quán rượu nào đâu, đừng chờ đợi gì vô ích!
- Được thế thì cậu lấy giọng đi. Nhưng giọng cậu cũng chẳng cừ gì cho lắm. Chà, cái thằng Griska nhà cậu mới có một giọng cao rõ cao! Giọng nó vút lên, thít đi cứ như một sợi chỉ bạc, không còn ra tiếng người nữa. Mình có choảng nhau với nó một trận ở ngoài bãi rồi đấy!
Stepan ngửa cổ, dặng hắng, rồi bắt đầu hát bằng một giọng trầm nhưng sang sảng:
Còn tinh mơ,
Ông mặt trời đã ló…
Tomilin nhại điệu một người đàn bà. Hắn áp tay lên má, hát bè phụ bằng một giọng thanh thanh, than vãn. Petro nhét một chòm ria nhỏ vào miệng, mỉm cười nhìn anh lính pháo binh có bộ ngực rộng bè bè đang gân cổ hát, làm cho mấy cái mạch máu trên thái dương hằn lên xanh xanh.
Nhưng cô nàng quẩy nước,
Mãi giờ cô mới thèm đi…
--- ------ ------ ------ -------
1 Xe ngựa bốn bánh, có mui che một nửa (ND).
2 Một dân tộc du mục dòng Mông Cổ ở Sibiri (ND).
3 Ngựa hai véc- sốc nghĩa là con ngựa cao hai ác- sin linh hai véc- sốc. Trong quân đội Nga hoàng, người Cô- dắc phải nhập ngũ với một con ngựa riêng cao ít nhất là hai ác- sin linh nửa véc- sổc. (Lời chú của bản tiếng Nga). Một véc- sốc bằng 4,445cm.